Gorputz jarduera neurritsua, sarria eta norberaren ezaugarriei egokitua osasun integraleko kontua da, eta eragin ona dauka bizi kalitatean. Baieztapen hori nahikoa arrazoi litzateke Gorputz Hezkuntza (GH) derrigorrezko hezkuntza etapetan ematen den ikasgaia izatea zuritzeko, egoneko bizitzaren hedapen etengabea gelditzeko lanean aliaturik onena izan behar lukeelako.
Gehiago irakurri
Eginkizun hori garrantzitsua izan arren, ordea, GH askoz gehiago da: hezkuntza da eta, hala, helburu handi bi dauzka: alde batetik, mugimenduaren bidez, eta gorputz zein kirol jarduera ohitura osasungarriak eta egonkorrak barneratuz, hezkuntza integralean laguntzea, gozamen eta ongizate iturria baita; bestetik, buruestimua hobetzea. Baina gogoan izan behar da mugitze jarduerak egin eta kirol jardueran trebetasuna lortzeko, gure tresnarik preziatuena, gorputza, ondo erabili behar dela, mugimendu gaitasunak garatuz: koordinazioa, oreka, gorputz eskema, espazioaren eta denboraren egituraketa, malgutasuna, iraupena, indarra eta abiadura.
GHko edukiak ‑hots, ikasleek ikasgai horretan ikasi behar dutena‑ zenbait multzotan antola ditzakegu: psikomotrizitatea, mugimendu jolasa, gorputz adierazpena, soinketa jarduerak eta hezkuntza kirola.
Pertsonei ahalmen guztiak (afektiboak, sozialak, artistikoak, gorputzekoak, intelektualak, etab.) garatzen eta gaitasunak eskuratzen lehen adinetatik lagundu behar diegula onartzen badugu, GHk, mugimenduaren bidezko hezkuntza gisa, hezkuntza xederik garrantzitsuenetako bat lortzen lagundu behar du: norberaren nortasuna eta autonomia garatzea.
Hala ere, ikasgaia ematen ari den bezala, eskolako biztanle guztientzat eta, zehazki, neskentzat, helburu horiek lortzetik urrun dago GH. Familian neskak ez dira estimulatzen haur txikiak direnetik mugimendu trebetasuna izan dezaten, eta desberdintasuneko egoeratik abiatzen dira hala. Egoera hori eskolan sartzean larriagotzen da, orokorrean, nahi diren helburu pedagogikoak lortzeko ezgai den GH androzentriko eta zaharkitua ikasten dutenean; izan ere, gaitasun handieneko pertsonez arduratzen da, eta kirolerako gaitasun berezirik ez duten ikasleak alde batera uzten ditu, eta talde horretan neska gehienak daude.
Hala, egun GH emakumeenganako bereizkeria indartu duen tresna sendoa da; horretarako, arloa antolatzen duten eta, aldi berean, gorputz eta kirol esparruan egiturazko desberdintasuna dakarten ardatz biak erabili ditu: gorputza eta giza mugimendua.
Egoera hori iraultzeko, Gorputz Hezkuntza Gorputz Hezkidetza bihurtu beharko litzateke eta, derrigorrezko hezkuntzako etapetan ikasita, ikasleen oinarrizko mugimendu alfabetatzea eman beharko luke. Lan horretan, neskei jarri beharko lieke arreta berezia, dimentsio hain garrantzitsuari, mugimenduari, uko eginarazi dien kulturaren eragin kaltegarriak orekatzen laguntzeko. Praktika onen eta esperientzia positiboen bidez, mugitze jarduerako ohitura osasungarriak eta iraunkorrak lortu ahalko dira.
Gorputz Hezkuntza hezkidetzaren ikuspegitik garatzeko, hezkuntza komunitateak (eta irakasleek bereziki) analisi sakona egin behar du ikuspegi feministatik, objektibotasunez jorratzeko emakumeen eta gorputz eta kirol jardueraren arteko harreman zaila, praktika edo erabakitze maila guztietan. Aztertu behar du zergatik ukatu zaien neskei eta emakumeei euren gorputzaren alderdi guztiei buruz erabakitzeko eskubidea; mugimendu gaitasunak garatzea eragotzi, eta ondorioz, gorputz jarduera gozamen, ongizate eta osasun integral iturri gisa bizitzea galarazi dieten debeku eta oztopoei erreparatu behar die.
Ikuspegi soziologikotik, medikotik, psikologikotik, historikotik... gorputzari buruzko lan interesgarri batzuk egin dira, baina ongizatea bilatzera zuzendutako mugimendu eraginkortasuna edo bikaintasuna lortzeari heltzen dioten azterlan feministen ekarpena oso urria da. Ohiko topikoak apurtuko dituzten azterlanak egin behar dira, kirolak emakumeen buruestimua eta autonomia hobetzen dituzten osagaien emaile gisa duen garrantzia jasoko dituztenak; gaitasun fisikoak garatzeko gai diren gorputzak dauzkaten emakumeak, mugitzeko trebeak, eta mugimenduaren bidez plazera eragiten duten gorputzak.
Igo